س:آیه «وَ وَجَدَکَ ضَالاًّ فَهَدَى»[1] که درباره رسول اکرم است یعنی چه؟
ج: پروردگار متعال انسان خلق کرد. انسان یعنی موجودی که اعضا و جوارحش این چنین است، دارای عقل و اختیار است. اما انسانِ هدایت شده خلق نکرد، انسانِ گمراه هم خلق نکرد، انسان خلق کرد. بعد که تکلیف روی دوش انسان می‌آید شروع می‌کند قدم برداشتن به طرف سعادت و شقاوت. اگر طبق دستور خدا در زندگی قدم برداشتیم سعادتمند می‌شویم، اگر برخلاف آن قدم برداشتیم شقاوتمند و بیچاره می‌شویم. همه اشخاص همین جور هستند، حتی انبیا هم همین جور هستند.
خدا انسان خلق کرده است نه حیوان که عقل و اختیار ندارد. اما انبیا را خود خدا تربیت می‌کند. این‌ها هدایتمند می‌شوند، مأمور می‌شوند دیگران را هدایت کنند. دیگران باید گوش به حرف انبیا بدهند تا آنها هم هدایت شوند. همه آزاد و مختار هستند، می‌توانند گوش بدهند و هدایت شوند و می‌توانند گوش ندهند گمراه و بیچاره شوند.
اگر خدای متعال پیغمبر اسلام و همه انبیا را هدایت و تربیت نمی‌کرد آنها مثل دیگران بودند. اما حکمت خدا می‌گوید که چاره‌ای نیست, باید خودِ خدا عده‌ای را تربیت کند. چون اگر نکند کسی تربیت نمی‌شود. باید این ها الگو شوند برای دیگران. اگر دیگران دنبال انبیا راه بیفتند، هم دنیایشان آباد می‌شود و هم آخرتشان.
پیغمبراکرم یکی از آن هاست. اگر خدا تربیتش نمی‌کرد و نعمت الهی به او نمی‌داد، پیغمبرش نمی‌کرد، مثل دیگران بود. اما خدا به او نعمت هدایت داد و از دیگران جدایش کرد و الگو و پیغمبر امتی شد که نهایت ندارد.
پرسش و پاسخ از عارف بالله حضرت آیت الله خوشوقت اعلی الله مقامه در نرم افزار رسم تقوی پیشگان
[1] - ضحى، آیه : 7