اولین رحمت الهی

راجع به یکی از خطبه‌های نهج البلاغه مولا امیرالمؤمنین علیه الصلاة و السلام صحبت بود، شروع این خطبه با این جمله نورانی بود که حضرت برای کسانی که دارای صفات خاصی هستند از خدای متعال طلب رحمت کرده بودند، «رَحِمَ اللَّهُ امْرَأً سَمِعَ‏ حُکْماً فَوَعَى»[1]، رحمت خدا شامل حال کسانی باد که هر گاه حرف حکمت آمیزی شنیدند در خودشان جا بدهند، یعنی قبول کنند، بپذیرند.

آدم چیزهایی که قبول می‌کند در خودش جا می‌دهد، چیزهایی که انکار می‌کند جا نمی‌دهد. منظور از «فَوَعَى» یعنی قبول کند و در بایگانی روحش جا بدهد. تمام چیزهایی که انسان قبول دارد در خودش جا داده است، اما چیزهایی که قبول نمی‌کند انکار می‌کند و بیرون از خودش هستند. این اولین شمول رحمت الهی است که اگر انسان از کسی حرفی شنید و حرف حکمت آمیز بود - حرف حکمت آمیز را عقل می‌پذیرد، می‌پسندد - اگر عقل تأیید کرد و ما قبول کردیم خودِ این اولین درجه شمول رحمت الهی است که آدم پله اول را پا گذاشته است و رفته روی آن.  

درس اخلاق عارف بالله حضرت آیت الله خوشوقت تهرانی (اعلی الله مقامه)

در مدرسه علمیه حضرت صاحب الأمر عجل الله فرجه 30 / 8 / 1387