بهترین دعا در کلام امام سجاد علیه السلام(2)

امام سجاد صلوات الله و سلامه علیه در دعای مکارم الاخلاق نقطه‌چین‌های انسانی را که در بُعد تشریع مورد رضایت خدا و خشنودی اوست ترسیم کرده‌اند، در ادامه فرمودند: «وَ وَفِّقْنِی لِلَّتِی هِیَ أَزْکَى»[1].

آن راهی که در نظر خدا پاکیزه‌ترین راه است مرا توفیق بده که وارد آن راه بشوم، آن راه کدام است؟ «وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلاَّ لِیَعْبُدُونِ»_^[2]، حالا که خدا شما را برای بندگی خلق کرده است راه زندگی ما خط بندگی است. توفیق بده ما بندگی کنیم. بندگی راه است. خدا در قرآن فرمود: «إِنَّ هذَا الْقُرْآنَ یَهْدی لِلَّتی‏ هِیَ أَقْوَمُ»[3]، این قرآن مردم را دعوت می‌کند به طریقه‌ای که سرپاترین طریقه‌هاست، همه طریق‌ها می‌خوابند (از بین می‌روند)، باطل هستند. اما این طریق باطل نمی‌شود، چرا؟ چون این طریق عبادت و عبودیت و بندگی در برابر فرمان خداست،‌ خدا برای همیشه ثابت است من هم برای همیشه عبد و بنده خدا هستم، این نسبت هیچ‌وقت تغییرپذیر نیست،‌ نه خدا دست از خدایی برمی‌دارد و نه من می‌توانم ادعا کنم که مخلوق و مملوک و بنده تکوینی خدا نیستم، این گلستان همیشه ثابت است اگر چه همه مادیات متغیّر هستند. اما این دو تا ثابت هستند. من در برابر خدا عبد و بنده هستم او هم در برابر من معبود من است. لذا در اسلام اول خدا گفت (بگو) «لا اله الا الله»، معبودی جز الله وجود ندارد، او معبود و من هم عبد هستم، لذا امام می‌فرماید بگو خدایا توفیق بده وارد راهی بشوم که پاکیزه‌ترین راه در نظر خداست، بهترین راه، مفیدترین راه که هم سعادت دنیا را تضمین می‌کند و هم سعادت بعد از مردن را طریقه عبودیت و بندگی در برابر خداست.

در ادامه فرمودند: «وَ اسْتَعْمِلْنِی بِمَا هُوَ أَرْضَى»

خُب خدا به من چشم و گوش و زبان و دست و پا داده است، از این‌ها کار برمی‌آید من با این‌ها عمل انجام می‌دهم. آدمی که می‌دزدد و دزدی می‌کند با همین دست و پا انجام می‌دهد. آدمی هم که ظلم و ستم می‌کند با همین اعضاء ستم می‌کند، امام می‌فرماید: توفیق بده این اعضاء و جوارح را به کاری بگیرم که مورد پسند تو باشد. با دست همه کار می‌شود اما کاری کنم که تو گفتی و تو می‌پسندی، با این پا همه جا می‌شود رفت اما راهی را بروم که تو دستور دادی و می‌پسندی، با این زبان هر حرفی را می‌شود زد اما حرفی بزنم که تو می‌پسندی و تو دستور دادی. با این گوش می‌توانم به هر شنیدنی را گوش بدهم اما گوش به چیزهایی بدهم که مورد رضایت توست، مورد خشم و غضب تو نیست و سایر اعضا و جوارح.

درس اخلاق سالک الی الله حضرت آیت الله خوشوقت تهرانی اعلی الله مقامه حسینیه زینبیه قم 17/10/1383