نکته اخلاقی
مصادیق عدل و عدالت
...حالا چند جمله دیگر از دعای مکارم الاخلاق امام سجاد علیه السلام می‌خوانیم به عنوان چند تا نقطه برای انسانی که می‌خواهد زندگی انسانی بکند باید این نقطه‌ها را داشته باشد و الّا خدا از این زندگی راضی و خشنود نخواهد بود. فرمودند:« اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ حَلِّنِی بِحِلْیَةِ الصَّالِحِینَ »،[1]
خدایا عباد صالحین چه زیورهایی دارند، ظاهرشان، باطنشان چگونه است، من را هم به همان زیورها مُزَیَّن فرما. چون داشتن اعمال خوب، داشتن صفات خوب، داشتن عقاید خوب، زینت انسان است.
« وَ أَلْبِسْنِی زِینَةَ الْمُتَّقِینَ »، خُب آدم‌های باتقوا چه نوع زینتی دارند آن زینت را به من هم بده.
« فِی بَسْطِ الْعَدْل»، خُب اعمال من را صالح قرار بده من را از زمره متقین قرار بده که چه کار کنم؟ (همه) برای خودم!؟ نه، در بسط عدل. کمک کنم در جامعه عدالت گسترش پیدا کند.
این مسأله‌ی امر به معروف و نهی از منکر یکی از مصادیق بسط عدل است. خدمت کردن به مسلمان‌ها که زمین خورده‌اند و نیاز دارند و گرفتار هستند یکی از مصادیق عدل است. دعوت مردم به ترک گناه و انجام اعمال صالحه یکی از مصادیق بسط عدل و عدالت است. جلوگیری از ظلم و ستم به دیگران یکی از مصادیق مهم بسط عدل و عدالت است. اینکه من می‌گویم من را از عباد صالحین قرار بده، من را از زمره متقین قرار بده؛ تا این‌ها را در این راه خرج کنم. چون خدا هرچه به آدم می‌دهد تنها به خودش نمی‌دهد. می‌گوید خودت استفاده کن یک مقدار از آن را به دیگران بده. قاعده‌اش این است دیگر. لذا اگر خدا به من نعمت عمل صالح داد و من شدم جزء « إِنَّ الَّذِینَ ءَامَنُواْ وَ عَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ أُوْلَئکَ هُمْ خَیرُ الْبرَیَّةِ»[2] یا اعمالم اعمال صالحه شد، « الَّذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ » این را در این راه هم باید خرج کنم. خُب عوضی‌ها؛ کسانی که شایسته نیستند، صالح نیستند؛ طالح‌اند، گناهکارند، آنها که در بسط عدل قدم بر نمی‌دارند. اصلاً ضد عدالت، ظلم و ستم را آنها در جامعه پراکنده می‌کنند. آنها کارشان این است. کارشان ظلم و ستم است.آن‌هایی که جزء متقین شدند، جزء عباد صالحین شدند، آنها موظف هستند که یک مقداری از این نیروی صلاح و نیروی تقوا را در این راه به خرج بگیرند.
درس اخلاق سالک الی الله حضرت آیت الله خوشوقت تهرانی اعلی الله مقامه
حسینیه زینبیه سلام الله علیها 10/10/1383